Dünya’nın kabuğunu delip daha aşağılara hakikat bir delik açma uğraşlarını, Soğuk Savaş vakitlerinde görmüştük. Lakin bu uğraşlar, daima karasal alanlarda başlatılmış ve bir halde tarih olmuştu. Şimdiyse Çin, insanlığın daha evvel pek gitmediği bir yere, Dünya’nın kabuğunun altına, mantosuna yanlışsız okyanustan yola çıkmaya hazırlanıyor.
Bilim insanları bu maksadı gerçekleştirmek için, deniz tabanında kilometrelerce delik açmak için inşa edilmiş devasa bir sondaj gemisi olan Meng Xiang‘ı görevlendirdi. Başarılı olursa, bu vazife Dünya’nın iç kısmının ve gezegenimizi şekillendiren tektonik kuvvetlerin sırlarını açığa çıkarabilir.
Meng Xiang, Kasım 2024’te resmen hizmete girdi ve deniz tabanının 11 kilometre (6,8 mil) altına kadar delme yeteneğine sahip olduğu bildirildi.
Görev yapan öbür birtakım bilimsel sondaj gemileri de var lakin hiçbiri bu kalibrede değil. Japonya’nın 7 kilometrelik azamî sondaj derinliğine sahip Chikyū‘su ve ABD’ye ilişkin 8,4 kilometrelik azamî sondaj derinliğine sahip JOIDES Resolution bunlar ortasında sayılabilir. Lakin ABD gemisi çoktan hurda oldu. ABD için uzun vakittir dünyayı delmek, en son muhtaçlıkları ortasında yer alıyor. Bu bilimsel “fanteziye” ayıracak kaynakları kalmamış üzere görünüyor. 36 trilyon dolarlık ulusal borçlarıyla, dünyanın her yerindeki savaşlara para yetiştirmeye çalışıyorlar.
Çin’in yeni bilimsel gemisi Meng Xiang ise jeolojik araştırmalar konusunda çığır açmayı hedefliyor. Baştan kıça 179,8 metre (589 fit) uzunluğunda olan dev gemi, 120 gün boyunca kendi kendine yetebiliyor ve 180 kişilik bir mürettebatın yanı sıra jeoloji, jeokimya, mikrobiyoloji ve okyanus bilimi üzere alanlarda araştırma yapan dokuz bilim laboratuvarını barındırıyor.
İç kısımlarda, kıtasal kabuk yaklaşık 37,5 kilometre kalınlığındadır. Lakin, okyanus kabuğu ekseriyetle yalnızca 5 ila 7 kilometre kalınlığındadır. Ayrıyeten, dinamik jeolojik hareketler nedeniyle daha da ince olduğu okyanus ortası sırtları da vardır. Hasebiyle denizin altındaki kabuğu 11 km delebilmek, dünyanın iç yapısına dair çok kıymetli bilgilere erişmek manasına gelecek.
Bakalım Çin bulgularını dünya ile paylaşacak mı, yoksa edindiği bilgileri ABD ile savaşında silaha çevirmek için mi kullanacak?
