Dünya denizlerinin en derin kısımları, yüzeyin 6.000 ila 11.000 metre altına kadar uzanıyor. Bu bölgeler, çok basınç, donma noktasına yakın sıcaklıklar, hudutlu besin kaynakları ve neredeyse mutlak karanlıkla çevrili. O denli ki, güçlü savaş kurallarında bile fonksiyon görebilen askeri denizaltılar dahi bu inanılmaz derinliklere ulaşmayı başaramıyor. Lakin bu, bilim insanlarını keşif yapmaktan alıkoymuyor.
Çin imali son teknoloji insansız denizaltı Fendouzhe, deniz düzeyinin tam 10.900 metre altına dalarak çığır açan bir keşfe imza attı. Bilim insanları, Yap Çukuru, Filipin Havzası ve gezegenimizin en derin noktası olarak bilinen Mariana Çukuru‘ndan yüzlerce biyolojik örnek topladı. Bu örneklerin incelemesi, deniz tabanının büyüleyici bir biyolojik çeşitliliğe sahip olduğunu gözler önüne serdi: Tam 7.564 mikrobiyal çeşit tespit edildi ve bunların %89,4’ü daha evvel bilinmiyordu. Bu keşif, Dünya’nın en erişilmez yerlerinde bile hayatın sonlarının ne kadar esnek olduğunu ortaya koyuyor.
Hayatta kalmanın zorlaştığı yerler
Denizlerin bu düzeyinde şartlar epey sert. Güneş ışığı bu derinliklere ulaşamaz; her yer büsbütün karanlıktır. Basınç ise o kadar ağırdır ki, sıradan aygıtlar bu ortamda fonksiyonunu yitirebilir. Sıcaklık neredeyse donma noktasındadır, lakin yeniden de hayat bir formda varlığını sürdürmeyi başarır. Bilim insanlarının topladığı örnekler, ömrün bu uç bölgelerde nasıl hayatta kaldığını anlamak için kritik ehemmiyet taşıyor. Mikroplar ve başka küçük canlılar, hayatta kalma stratejileriyle bilim dünyasının ilgisini çekiyor.
Araştırmalar, makul deniz canlılarının ne vakit bu derinliklere yerleştiğini de incelemeye başladı. Örneğin, yılan balıklarının yaklaşık 100 milyon yıl evvel bu derin denizlere göç ettiği varsayım ediliyor. Araştırmacılar, bu adaptasyonun, dinozorları ve sığ sulardaki birçok deniz canlısını yok eden meteor çarpmasından sağ çıkmalarını mümkün kıldığını öne sürüyorlar. Bu, derin denizlerin, hayatın bir halde hayatta kalmayı başardığı harikulâde bir sığınak olduğunu gösteriyor.
