Kanadalı bilim insanları, görme kaybıyla çabada çığır açan bir sisteme imza attı. “Gözde diş” olarak bilinen prosedür, önemli kornea körlüğü yaşayan şahıslara yeni bir umut ışığı sunuyor.

Vancouver’daki Mount Saint Joseph Hastanesi’nde gerçekleştirilen operasyon, sıradan bir tıbbi müdahaleden çok daha fazlasını tabir ediyor: Hem yaratıcı hem de alışılmışın dışında bir tahlil olduğu rahatlıkla söylenebilir. Birinci kademesi muvaffakiyetle tamamlanan bu sistem, üç hasta üzerinde denendi.

Kornea körlüğü, gözün önündeki kornea katmanının şeffaflığını kaybederek görme yetisini yok etmesiyle ortaya çıkıyor. Lakin “gözde diş” ameliyatı, bu durumu yalnızca iki etapta düzeltmeyi hedefliyor. Sürecin birinci adımında, hastanın hasarlı korneası ve yara dokuları çıkarılıyor. Yerine ise hastanın yanağından alınan özel bir doku yerleştiriliyor. Bu sırada, tahminen de operasyonun en dikkat cazibeli kısmı başlıyor: İmplant oluşturuluyor.

Hastanın bir dişi alınarak optik lens yerleştirmek için ortasında delik açılıyor ve bu diş, yaklaşık üç ay boyunca hastanın yanağında bekletiliyor. Bu mühlet zarfında dokular gelişiyor, kan akışı sağlanıyor ve implant kullanılabilir hale geliyor. Akabinde, cerrahlar bu implantı gözle buluşturuyor. Plastik lensin ışığı yönlendirmesi sayesinde görme yetisi geri kazanılıyor. Ameliyat takımının başındaki Dr. Greg Moloney, bu süreci, “bir arabanın büsbütün bozulmuş ön camını değiştirmek gibi” diye tanımlayarak operasyonun karmaşıklığını kolay lakin tesirli bir biçimde tabir ediyor.

Elbette kulağa garip ve hatta sıra dışı gelebilir: Bir dişi göze yerleştirmek… Lakin bu sistem, dişlerin sert yapısı ve kişinin kendi dokusundan üretilmesi sebebiyle epey mantıklı. Dayanıklılık açısından avantaj sağlarken, bedenin implantı reddetme riskini de minimuma indiriyor. Dr. Moloney de bu yolun büsbütün risksiz olmadığını kabul etmekle birlikte, “Kendi dokumuzu kullanıyoruz, bu nedenle reddetme riski yok” diyerek prosedürün güvenilirliğini vurguluyor.

Kanada’daki üç hasta, yıl içinde ikinci ameliyatlarını geçirecek ve bu inovatif tekniğin son adımına ulaşacak. Öte yandan, bu sıra dışı prosedür yeni değil. İtalyan oftalmolog Profesör Benedetto Strampelli’nin 1960’larda geliştirdiği teknik, yıllar içinde evrim geçirerek bugünkü çağdaş formuna ulaştı. Lakin “gözde diş” operasyonunun artık Kanada’da uygulanmaya başlaması, bu alandaki yeniliklerin sonlarını genişletiyor.

Bu operasyon, tıbbın hudut tanımaz yaratıcılığını gözler önüne seriyor ve insanın kendi beden dokusunu kullanarak tabiatın mahzurlarına karşı tahlil üretebilme marifetini bir defa daha kanıtlıyor. Kim bilir, tahminen de bu prosedür gelecekte daha fazla beşere ışık olacak…