Yunan adası Santorini, olağan kurallarda etkileyici beyaz binaları ve mavi deniziyle tanınan bir tatil cenneti. Ancak bu yılın Ocak ayından beri Ege Denizi’ndeki daima sismik aktivitelerle dikkat çekiyor.
Atina Üniversitesi Sismoloji Laboratuvarı, son birkaç gün içinde merkez üssü Santorini, Amorgos ve Ios olan Kiklad Adaları bölgesinde 90 sarsıntı tespit etti. Bunlardan biri 5.0 büyüklüğünün üzerindeydi. Bu sarsıntılar, uzun bir zelzele serisinin yalnızca sonuncularıydı.
26 Ocak’ta Kiklad Adaları bölgesinde 26 sarsıntı oldu ve o vakitten beri toplam zelzele sayısının 12.800’ü aştığı bildirildi. Şubat ayında birtakım günlerde günde 1.000’den fazla zelzele yaşandı ve 10 Şubat’ta 5,3 büyüklüğünde sığ bir sarsıntı adayı vurdu.
Bu sarsıntılar sonucunda Santorini‘de ve Amorgos‘ta fevkalâde hal ilan edildi ve binlerce kişi adayı terk etmeyi tercih etti.
Jeolojik sarsıntıların tarihçesi
Santorini’nin jeolojik sarsıntılara yabancı olmadığını söyleyebiliriz. Bu volkanik adada, 1950’lerden beri değerli bir patlama olmamasına karşın, hala faal durumda bir volkan bulunduğu düşünülüyor. Sismik aktivite yaklaşan bir patlama için kıymetli bir gösterge olabilse de, sismologlar son sarsıntıların volkanik aktiviteyle bağlı olmadığını söylüyor.
Atina Üniversitesi Sismoloji Laboratuvarı’nın yayınladığı basın bülteninde, “Gözlemlenen sismik aktivite Güney Ege’nin etkin volkanik yayı içerisinde meydana gelmesine karşın, bilinen rastgele bir volkanik merkezle direkt alakalı değildir” denildi.
Laboratuvar uzmanları, “Şimdiye kadar görülen aktivitenin muhtemelen sismik bir sürünün özelliklerini taşıdığını, zira öbür tüm sarsıntılardan açıkça daha büyük bir ana sarsıntı fark edilmediğini” açıkladı. “Sismik sürü”, çoklukla kısa bir vakit aralığında ve birebir yerde oluşan, tanımlanabilir bir ana şok olmaksızın nispeten küçük bir dizi zelzelesi tabir ediyor.
Fay çizgisi aktivasyonu ve depremler
Santorini yakınlarındaki sismik sürünün, Dünya kabuğunda hareketin olduğu yerlerde oluşan olağan fay sistemlerinin aktivasyonuyla alakalı olduğu düşünülüyor. Zelzeleler, bu faylar boyunca oluşan gerginliğin ansızın özgür bırakılması sonucu meydana geliyor.
Atina Üniversitesi Sismoloji Laboratuvarı, “Özellikle volkanik ortamlarda yahut yakınında bulunan sismik sürüler, çoklukla yırtılan dokuya sıvı girişiyle tetiklenir ve bu da yırtılmaları kolaylaştırır” formunda açıklıyor.
Gelecekte ne olacak?
Depremlerin geleceği hakkında kesin ve sağlam bir iddia yapmak sıkıntı olsa da, uzmanlar birtakım olasılıklar üzerinde duruyor. “Yunanistan’daki başka yakın devir sismik kümelerle karşılaştırıldığında, bunun büyük büyüklükte sarsıntılar içeren bir küme olması muhtemel” diyorlar.
Ancak, bir mümkünlük da aktivitenin daha küçük büyüklükte ve daha az sayıda sarsıntıyla devam etmesi, lakin aylarca sürmesi.
Selanik Üniversitesi’nde jeofizik profesörü olan Costas Papazachos, ERT radyosuna verdiği demeçte, “Şu anda sismik aktivitedeki mevcut hafif azalmayı pahalandırmak için şimdi çok erken” diyor ve ekliyor: “Umarım bu durum bizi olumlu tarafta şaşırtır ve er ya da geç tahlile kavuşur.”
