İçindekiler
- Jet Lag – Uçuş Yorgunluğu Nedir?
- Jet Lag – Uçuş Yorgunluğunun Belirtileri
- Jet Lag – Uçuş Yorgunluğunun Tesirleri ve Önlemler
- Jet Lag – Uçuş Yorgunluğunu Azaltma Yöntemleri
Uzun periyodik uçuşlar, seyahat sırasında karşılaştığınız öbür beşerler ve uçuş yorgunluğu (jet lag) nedeniyle daha da zorlaşabilir. Uçuş yorgunluğu, uzun uçak seyahatleri yapan çabucak herkesin karşılaştığı, seyahatin akabinde gece uyuyamama yahut gün içinde uyuklama üzere problemlerle kendini gösteren süreksiz bir durumdur.
Neyse ki bundan daha az etkilenmek için alabileceğiniz birtakım tedbirler bulunmaktadır.
Jet Lag – Uçuş Yorgunluğu Nedir?
Jet Lag, aslında uçaklarla yahut jetlerle ilgili değildir. Bu durum, seyahate başladığınız yer ile maksadınız ortasındaki vakit dilimi farkından kaynaklanır. Kısa müddette çok fazla vakit dilimini geçmek, kişinin sirkadiyen ritmi (iç saati) ile yeni saat dilimi ortasında uyumsuzluğa neden olabilir. Kara seyahatlerinde bu problemle karşılaşmamamızın sebebi, bedenimizin yeni lokal saatlere günler içinde kademeli olarak alışmasıdır.
Örneğin, 7 saat fark olan iki yer ortasında seyahat yaptığınızda, bedeniniz saatin öğlen 3 olduğunu düşünürken, gerçek saat akşam 10 yahut sabah 8 olabilir. Bu durum, uzun bir mühlet boyunca uyuyamama yahut öğlenden sonra uyku hali üzere sıkıntılara yol açabilir.
Jet Lag – Uçuş Yorgunluğunun Belirtileri
Uçuş yorgunluğu, ışık maruziyeti, yiyecek alımı ve uyku tertipleri üzere temel faktörler tarafından yönlendirilir. Gerilim, susuzluk, güneş ışığı eksikliği ve sistemsiz öğünler üzere hava seyahatinin ülkü olmayan şartları, bedenin ritmini daha da bozabilir. Tipik belirtiler ortasında yorgunluk, gece uyuyamama, sabah uyanmada zorluk, sersemlik, zihinsel bulanıklık ve genel huysuzluk bulunur. Kimi bireylerde hazımsızlık, mide bulantısı, iştahta değişiklikler ve hafif korku da görülebilir.
Jet Lag – Uçuş Yorgunluğunun Tesirleri ve Önlemler
Jet Lag’ın şiddeti ve mühleti birçok faktöre bağlı olarak değişebilir. Örneğin, İstanbul’dan Almanya’ya yapacağınız bir seyahat çok fazla vakit dilimi geçmenize sebep olmayacakken, Los Angeles’a yapacağınız bir seyahat 11 saatlik fark nedeniyle gününüzün neredeyse büsbütün bilakis dönmesine sebep olabilir.
Sleep Foundation’a nazaran, birçok insan için sirkadiyen ritmin, geçilen her vakit diliminde ahenk sağlaması yaklaşık 1 ila 1,5 gün sürüyor. Örneğin, bir günde üç vakit dilimi geçtiyseniz, uçuş yorgunluğunun tesirlerinin inişinizden sonra 3 ila 4,5 gün ortasında devam etmesi beklenebilir.
Jet Lag – Uçuş Yorgunluğunu Azaltma Yöntemleri
Neyse ki bu geçişi kolaylaştırmak için alabileceğiniz kimi tedbirler bulunmaktadır:
- Uyku Tertibinizi Ayarlayın: Planlanan uzun bir seyahat öncesinde, yakında içinde bulunacağınız vakit dilimine nazaran uyku sisteminizi yavaşça değiştirerek bu geçişe hazırlanın.
- Susuz Kalmayın: Seyahat boyunca kâfi su içtiğinizden emin olun.
- Alkol ve Kafeinden Kaçının: Bu içeceklerin kısa vadede yararlı üzere görünse de, sirkadiyen ritminizi etkileyebilir.
- Öğle Uykusundan Kaçının: Mahallî saate uygun bir uyku vaktine ulaşana kadar öğlen uykularından kaçının.
- Hafif İdman Yapın: Tempolu bir yürüyüş üzere hafif antrenmanlar, bedeninizin ritme girmesine yardımcı olabilir.
- Zamanında Yemek Yiyin: Yemekleri vaktinde yemek, bedeninizin yeni tertibe alışmasına yardımcı olacaktır.
